Het moet niet moeilijk zijn

Dit is een onderzoek om de meest efficiënte werkvorm te zoeken om ICT-basisvaardigheden aan te leren bij leerlingen uit de derde graad basisonderwijs met als focus Google Presentaties.

De digitalisering van het onderwijs is een feit. Zo heeft de overheid een grote som geld vrijgemaakt onder de noemer ‘digisprong’.  Leerlingen de ICT-basisvaardigheden aanleren is hier een cruciaal aspect van omdat een digitale school geen leerrijke omgeving is als leerlingen niet weten hoe ze hiermee moeten werken. Vrije Basisschool De Parel herkent dit ook. Zo stelden zij de vraag hoe zij hun leerlingen het beste een Google Presentatie laten maken op zelfstandige basis. 

Vanuit deze vraag zijn wij een onderzoek begonnen rond de volgende onderzoeksvraag: “Wij onderzoeken de doeltreffendheid van verschillende digitale werkvormen bij leerlingen van de derde graad basisonderwijs omdat we willen weten welk van deze werkvormen het hoogste leerrendement heeft ten einde de leerlingen een zo efficiënt mogelijke werkvorm aan te bieden om de ICT-basisvaardigheden te verwerven.”   

(Zelfstandig) leren presenteren

In het eerste deel van ons onderzoek zijn wij aan de hand van een literatuurstudie op zoek gegaan. Zo hebben we gezocht naar wat de digisprong nu juist inhoudt, maar ook naar zelfstandigheid bij leerlingen, 21ste -eeuwse vaardigheden, digitale werkvormen, het maken van een goed instructiefilmpje, de digitale competenties van een leerkracht, differentiatie, … . Al deze zaken zijn essentieel voor ons onderzoek en zorgen ervoor dat alles wat we deden onderbouwd was. 
In het tweede deel van ons onderzoek krijgen we een duidelijke blik op de uitvoering. De drie verschillende werkvormen die we hebben gebruikt en hoe we aan de slag zijn gegaan binnen VBS De Parel worden hier toegelicht. Uit deze test worden in het derde deel van ons onderzoek de resultaten neergeschreven. Wat is het leerrendement per werkvorm en hoe hoog is de zelfstandigheidsgraad? Hieruit concluderen we welk van de drie werkvormen er het meeste uitspringt en verder gebruikt kan worden. In een laatste stuk geven we mogelijkheden weer tot verder onderzoek. 

Wij deden onderzoek naar verschillende werkvormen met als doel de werkvorm met het hoogste leerrendement voor de leerlingen van het 5e leerjaar van de Vrije Basisschool De Parel in Lichtaart te vinden. We zijn van start gegaan met een vergelijkende studie tussen drie verschillende digitale werkvormen namelijk Twine (flowchart), Symbaloo (digitaal leerpad) en instructiefilmpjes op YouTube. De leerlingen maakten aan de hand van deze drie werkvormen een Google Presentatie. Door middel van deze methode hadden alle leerlingen éénzelfde doel namelijk een kwalitatieve Google Presentatie tot stand te brengen. We voerden onze vergelijkende studie uit in de computerklas van Vrije Basisschool De Parel. Deze computerklas is vrij primitief en op basis van technologie steekt de school er niet met hoofd en schouders bovenuit.  Door de digisprong kan de school in de toekomst aan de slag gaan met Chromebooks. Dit is de reden dat we met Google Presentaties als methode aan de slag gingen. Via deze weg krijgen de leerkrachten een makkelijker overzicht van alle resultaten van de leerlingen en is het voor de leerlingen een handige manier om hun resultaten te delen met medeleerlingen en leerkrachten.

Uit deze vergelijkende studie kunnen we afleiden dat, binnen de verwachtingen van onze partnerschool, de werkvorm Symbaloo het hoogst leerrendement heeft. We hebben per werkvorm één uur de tijd gehad om met leerlingen aan de slag te gaan. Op basis van deze tijdslimiet kunnen we geen algemene conclusie trekken. Het is wel interessante informatie voor verder onderzoek.  Aan de hand van een turfmethode stelden we vast dat er bij deze werkvorm zéér weinig vragen werden gesteld en de leerlingen vooral op een creatieve en zelfstandige manier aan de slag gingen met de Google Presentatie. Dit was één van de criteria van de partnerschool.

Kennisclip of leerpad?

De keuze van de werkvorm is voor elke klas en voor elke basisschool anders daarom gaan we niet één vaste werkvorm koppelen aan alle klassen en alle scholen. We merkten op dat Twine ook zijn voordelen heeft. Net zoals bij Symbaloo gaan de leerlingen op een zelfstandige werkwijze aan de slag en merkten we zelfs op dat leerlingen verder geraakten dan bij Symbaloo. Extra ondersteuning is bij taalzwakkere leerlingen noodzakelijk. Twine biedt als voordeel dat de leerlingen zelfstandig aan de slag kunnen en ver geraken binnen een bepaalde tijdslimiet, maar er moet sprake zijn van een bepaald niveau op basis van begrijpend lezen om effectief aan de slag te kunnen gaan met Twine. Twine biedt ook geen visuele ondersteuning en dit doet Symbaloo wel. Dit maakt het aangenaam voor taalzwakkere leerlingen om tot een kwalitatief eindproduct te komen.

Het verschil tussen Symbaloo en de instructiefilmpjes op YouTube zit in het stappenplan. Symbaloo biedt een stappenplan aan dat je zelf kan opstellen. Elke leerling komt tot éénzelfde eindresultaat, maar kan er op een andere manier geraken. De instructiefilmpjes op YouTube volgden één vast stappenplan. Daarom gaat onze voorkeur uit naar de Symbaloo. Het speelse spelbord van Symbaloo is een aangenaam middel om de leerlingen leerinhoud te laten verwerven en verwerken. In samenspraak met de leerkrachten van VBS De Parel gaat onze voorkeur uit naar Symbaloo. We kunnen dus algemeen besluiten dat er niet één vaste werkvorm is om aan te bieden aan de Vrije Basisschool De Parel, maar onze voorkeur gaat uit naar Twine en Symbaloo. We bieden deze twee werkvormen aan voor onze partnerschool. Hopelijk kunnen ze dit ook beamen en halen ze hier heel wat leerrendement en meerwaarde uit naar de toekomst toe en slagen de leerlingen erin om zelfstandig aan de slag te gaan om tot een kwalitatief eindresultaat te komen.

Projectgroep & partners

Studenten

Embrechts Sander , Heulens Mathias, Hoybergs Anouk en Van Mechelen Julie

Lerarenopleiders

Wouter Diels

Partnerschool

http://www.vbs-deparel.be/

Projectwebsite

Twine (deze link openen en vervolgens downloaden) https://drive.google.com/file/d/1rU7JHaI9mRpW9T_WmkJBtOeQhTNRodyI/view?usp=sharing

Symbaloo: https://learningpaths.symbaloo.com/preview/L239048/

Meer weten?

Wouter Diels
Lerarenopleider
wouter.diels@thomasmore.be

Lieveke Hellemans
Verantwoordelijke Onderzoekslab / praktijkonderzoek
T +3214740215
lieveke.hellemans@thomasmore.be

Ook interessant

Lerarenopleiding Kempen

Onderwijsprojecten

Samenwerken?

Is je interesse gewekt en wil je met ons samenwerken?
Laat je gegevens achter.