Nieuwe Autoriteit

Steeds meer scholen gaan vandaag aan de slag met Nieuwe Autoriteit. Haim Omer, de grondlegger van Nieuwe Autoriteit, heeft na veel onderzoek met probleemjongeren ingezien hoe er met hen kan worden omgegaan op een verbindende manier. Ook scholen is deze nieuwe vorm van autoriteit niet ontgaan. Wij willen leerkrachten graag helpen met het implementeren van Nieuwe Autoriteit op school. Op basis van gebeurtenissen die op scholen hebben plaatsgevonden hebben we kaarten met casussen ontwikkeld. Op de achterkant van de kaarten staan mogelijke reacties op de casus ter inspiratie. Leerkrachten krijgen ook een fiche met de zes pijlers van Nieuwe Autoriteit. Eerst lezen leerkrachten de casus, vervolgens denken ze na hoe ze op de situatie zouden reageren en tenslotte kijken ze naar de pijlers van Nieuwe Autoriteit om hun reactie bij te stellen. Ons doel is dat leerkrachten na een aantal casussen automatisch zullen denken volgens de pijlers. Het nadenken over de casussen gebeurt eerst individueel en vervolgens wisselen leerkrachten hun gedachten uit in groepen van maximum vier personen. Zo kunnen leerkrachten ook van elkaar leren. Bij het volledige product zitten ook enkele fiches met suggesties over waarom Nieuwe Autoriteit belangrijk is en hoe het product kan worden uitgevoerd op school.

Door de jaren heen is de maatschappij sterk veranderd: in plaats van de klassieke manier van doceren waarbij leerlingen moesten zitten en luisteren, worden leerlingen nu meer gestimuleerd om actief deel te nemen aan lessen en om hun mening te geven. Ook de opvoedingsstijl van ouders is veranderd: De meer autoritaire manier van opvoeden maakt plaats voor een opvoeding waarbij het welbevinden van kinderen belangrijker wordt. Hierdoor zijn leerlingen vaak mondiger. Is er een manier om toch nog hiërarchische afstand te bewaren en tegelijk rekening te houden met het nieuwe aspect van relationele nabijheid? Veel scholen gaan vandaag aan de slag met nieuwe autoriteit (Klasse, 2018). Onze onderzoeksvraag luidt als volgt: ‘Hoe kunnen we scholen op weg helpen om Nieuwe Autoriteit te implementeren in hun onderwijspraktijk?’

Literatuurstudie: Uit onderzoek van de Vlaamse overheid blijkt dat één op de vijf leerkrachten stopt binnen vijf jaar, maar ook daarnaast zijn er veel leerkrachten die opstappen uit het onderwijs – door de hoge werkdruk, extra administratie, veranderingen in de maatschappij, enzovoort (Akbari, B. & Ardeel, E., 2019). Omwille van het lerarentekort trekken schooldirecties in heel Vlaanderen aan de alarmbel. De laatste decennia wordt er onderzoek gevoerd naar de manier waarop de maatschappij kinderen en jongeren opvoedt. Haim Omer tracht een antwoord te vinden op de twijfel bij opvoeders over problematisch gedrag. Het concept ‘Nieuwe Autoriteit’ doet beroep op de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid van het kind om probleemoplossend te denken en uitdagingen te overwinnen via zes pijlers en de principes van geweldloos verzet.

Onderzoek: We hebben een onderzoek ontwikkeld om te peilen of scholen gebruik maken van Nieuwe Autoriteit in het Vlaams onderwijs. Ons doel was om good en bad practices die leerkrachten hebben ervaren bij het toepassen van Nieuwe Autoriteit, te bundelen. Deze ervaringen wilden we delen met andere scholen en leerkrachten zodat ze hieruit kunnen leren. Door tijdsdruk waren er weinig scholen die aan ons onderzoek konden deelnemen. De respons rate was te laag om conclusies te kunnen trekken waardoor we ons onderzoeksdoel hebben moeten bijstellen. Product: Als vervanging van het onderzoek hebben we casussen ontwikkeld die gebaseerd zijn op situaties die op scholen hebben plaatsgevonden. Leerkrachten en directies gaan met elkaar in gesprek en proberen op de casus te reageren volgens de zes pijlers van Nieuwe Autoriteit: aanwezigheid, zelfcontrole, steunnetwerk, transparantie, relatie en verzet. Ons product ‘Autoriteit in Actie’ kan door leerkrachten en directies individueel of in groep gebruikt worden. Ze kunnen op basis van de casussen nadenken over hun aanpak bij een bepaalde situatie. Op de achterkant van de casus staan er mogelijke reacties ter inspiratie. Vervolgens wordt er gekeken naar de pijlers van Nieuwe Autoriteit. Op basis van deze pijlers proberen de deelnemers hun reactie aan te passen zodat ze oefenen op het implementeren van Nieuwe Autoriteit. Uitvoering product: We hebben ons product uitgevoerd met drie leerkrachten van het Kardinaal Van Roey Instituut in Vorselaar. Wat ons opviel, was dat leerkrachten met elkaar in gesprek gingen over de pijlers van Nieuwe Autoriteit en tips met elkaar uitwisselden. Soms werden de pijlers uit het oog verloren en dachten leerkrachten redelijk snel dat hun antwoorden voldeden aan de pijlers van Nieuwe Autoriteit. Leerkrachten gaven wel zelf aan dat ze na verloop van tijd automatisch volgens de pijlers gingen denken. Op basis van deze bevindingen hebben we ons product aangepast. Onze proefpersonen vonden ook dat de casussen zeer goed aansloten bij de realiteit en dat er genoeg variatie aan situaties was. Hun bedenking was dat niet alle leerkrachten zullen openstaan voor Nieuwe Autoriteit.

Conclusie: De implementatie van Nieuwe Autoriteit vergt enorm veel tijd, die er vaak niet is. Veel directieleden en scholen zijn daarom op zoek naar een innovatieve manier om dit nieuwe beleid te verwerken in het opvoedingsproject van de school. De bespreking van onze casussen biedt daar een oplossing voor. Leerkrachten leren reageren volgens Nieuwe Autoriteit en denken samen na. Volgens Paul Verhaeghe is het belangrijk voor de toepassing van Nieuwe Autoriteit dat een paar mensen samen mee beginnen – de kans dat anderen volgen, is volgens hem heel groot. Wij geloven in zijn benadering en willen dat met ons product bereiken.

Nuttige link: https://www.klasse.be/172504/autoriteit/

Projectgroep & partners

Studenten

Arno Jacobs, Lien Lasters, Marie Leemans en Karlijn Van Dijck

Lerarenopleiders

Inge Peeters, Marijke Voets en Bart Staes

Partnerschool of -organisatie

Basisschool Heilig Graf Tramstraat Turnhout

Ook interessant

Lerarenopleiding Kempen

Samenwerken?

Is je interesse gewekt en wil je met ons samenwerken?
Laat je gegevens achter.