Een onderwijsproject door derderjaarsstudenten Lager Onderwijs | Innovaties in onderwijs
Computers, tablets & smartphones… Onze kinderen groeien op in een maatschappij waarin deze producten een hoofdrol spelen. Een leven zonder technologische snufjes is anno 2018 ondenkbaar geworden. Technologie maakt deel uit van het dagelijkse leven, zowel thuis als in het toekomstige werkveld. Tegen de tijd dat de kleuters van nu op de arbeidsmarkt komen, loopt de technologie weeral enkele generaties voorop. Basisscholen moeten volgen. Ze moeten hun leerlingen klaarstomen om te leven in de digitale wereld en er wordt verwacht dat ze de nieuwigheden inzetten in de klaspraktijk. Vandaag wordt er meer en meer ingezet op STEM (Science, Technology, Engineering en Mathematics). Hierbij wordt er afgestapt van het werken met stappenplannen en leren leerlingen al experimenterend een probleem aan te passen. De leerlingen passen op deze manier het probleemoplossend denken toe en dit wordt toegejuicht door de overheid. Maar hebben al deze technologische snufjes een invloed op het welbevinden van leerlingen op school?
Bij de start van het onderzoek stelden we ons de vraag of het werken met robots een positieve invloed heeft op het welbevinden van het kind in de klas. We hebben in ons onderzoek Dash en Dot ingezet als tool om dit te testen. De school reikte ons de robots aan en vroeg om concrete activiteiten met de robots uit te werken. Wanneer de hulpvraag vanuit de school kwam, vroegen we ons meteen af of deze robots een meerwaarde waren in het onderwijs en welke impact ze zouden hebben op de leerlingen. We focusten voornamelijk op de motivatie, de sociale vaardigheden en het probleemoplossend denken van kinderen omdat deze factoren grotendeels het welbevinden bepalen. De antwoorden op bovenstaande vragen worden verder in onze paper gestaafd met resultaten verkregen uit een uitgebreid literatuuronderzoek en resultaten die gebaseerd zijn op het praktijkonderzoek dat we gevoerd hebben in basisschool Windekind te Vorselaar.
Effect van robots op welbevinden?
Vanuit basisschool Windekind te Vorselaar kwam de vraag om robots te integreren in het klasgebeuren. Dit nadat zij in het verleden de programmeertaal Scratch JR en Scratch geïntroduceerd hebben in hun klaspraktijk. Met deze basisvraag zijn wij aan de slag gegaan en hebben wij, voordat wij een goed onderbouwd onderzoek konden voeren, eerst een grondige literatuurstudie gedaan. Zo hebben we onderzocht wat programmeren is, welke robots er reeds beschikbaar zijn voor het onderwijs en de integratie van ICT in de eindtermen en leerplannen van de verschillende onderwijsnetten. Het welbevinden in het lager onderwijs en uiteraard Dash en Dot, de robots die we van onze partnerschool hebben gekregen om het project mee uit te voeren, waren ook belangrijk in onze literatuurstudie. Wij hebben ook onderzoek gevoerd naar het gebruik van robots internationaal, zodat we een beeld kunnen vormen van welke plaats België inneemt in deze vooruitgang. Na de literatuurstudie zijn we gekomen tot volgende onderzoeksvraag: ‘Heeft het werken met robots in de lagere school een positieve invloed op het welbevinden van het kind?’. Meer specifiek wilden we onderzoeken of de intrinsieke motivatie bij leerlingen hoger zou liggen als ze robots gebruiken in de klas, dit geïntegreerd in de vakken. We wilden graag ICT vakoverschrijdend inzetten en zo van het ICT-uurtje, dat wekelijks gegeven wordt, afstappen.
Uit ons praktijkonderzoek hebben wij kunnen afleiden dat de motivatie en het welbevinden wel degelijk omhoog gaat bij de leerlingen als ze robots mogen gebruiken in de les. Dit hebben wij getest in een testfase waaraan vijvendertig leerlingen, van alle graden, hebben deelgenomen. Een voorkennis van ICT, met betrekking tot Dash en Dot specifiek, is niet noodzakelijk. Dit hebben wij opgevangen door per graad introductiefiches te voorzien waarbij ze Dash en Dot al spelenderwijs leren kennen en de mogelijkheden ontdekken. Al onze fiches zijn opgebouwd binnen het STEM-principe. Wij hebben bewust gekozen om geen stappenplannen aan te bieden, maar te werken met een open probleemstelling. Dit om het probleemoplossend denken bij de leerlingen te stimuleren.
Doordat de leerlingen in groep werkten tijdens de testfase kwam er naar boven dat ze beter leren samenwerken en samen probleemoplossend aan de slag gaan en van elkaar heel wat leren. Alle aspecten van welbevinden die wij onderzocht hebben worden aangesproken in ons onderzoek en positief beïnvloed.
Na ons onderzoek kunnen we besluiten dat onze hypothese bevestigd wordt door ons onderzoek. Het welbevinden van de leerlingen wordt verhoogd door het werken met robots in de klas. Ze gaan in groepjes aan de slag en werken samen een probleemoplossende strategie uit om de opdrachten tot een goed einde te brengen. Wij hebben dit getest op korte termijn en nodigen, in het kader van mogelijk vervolgonderzoek, uit om dit op lange termijn ook te testen.
Projectgroep & partners
Studenten
Jenthe Geysen, Guus Huygen, Amber Verbist & Amber Peeters
Lerarenopleiders
Wouter Diels & Heidi Celis
Partnerschool
Basisschool Windekind in Vorselaar
Projectwebsite
Interesse in dit project? Bezoek de projectwebsite voor meer informatie én uitgewerkt lesmateriaal!
Meer weten?
Wouter Diels
Lerarenopleider
T +3214740374
E wouter.diels@thomasmore.be
Greet Cuyt
Verantwoordelijke Innovaties in onderwijs
T +3214740216
E greet.cuyt@thomasmore.be
Ook interessant
Samenwerken?
Is je interesse gewekt en wil je met ons samenwerken?
Laat je gegevens achter.
